Nhớ Bạn

Trần Dzạ Lữ

 

Lâu nay có lắm người hỏi tôi: Sao không thấy làm thơ cho Vũ Hữu Định.-tác giả bài thơ C̣n Một Chút Ǵ Để Nhớ được nhạc sĩ Phạm Duy phổ thành ca khúc.Tôi chỉ mỉm cười mà không  trả lời.Mười sáu tháng giêng này lại là  ngày giỗ của bạn.Bạn khôn thiệt, chết đúng ngày Nguyên Tiêu.

           Dù sao th́ cũng viết một bài nữa để cảm ơn bạn , một tấm ḷng đáng yêu lúc c̣n sống cũng như khi xa đời, đi về chốn vĩnh hằng.Vũ Hữu Định, thoát ra khỏi đoạn đời khó khăn ngày tháng ấy, bạn tôi đă được nhiều hơn là mất…Cái được trước tiên là bài thơ C̣n Một Chút Ǵ Để Nhớ vẫn là bài thơ hay viết về Pleiku mà đến bây giờ chưa có bài thơ nào vượt qua được.Bài thơ ấy trở nên bất tử khi Phạm Duy chắp thêm đôi cánh…Được, là bạn có một người vợ hiền, làm thân c̣ lặn lội bên bờ sông đời kiếm gạo nuôi 5 đứa con, chưa khi nào hở ra một lời than thở.

      Chị Vân có thua chi bà Tú Xương ? Năm đứa con như 5 hạt ngọc ( lời tiên tri của bạn trong bài thơ kiểm điểm đời ḿnh, viết trước lúc chết ) nay đă trưởng thành và công thành danh toại. Được, ngôi mộ bạn nằm một nơi thật thênh thang mây trời gió núi được xây dựng bia bằng đá hoa cương. Được, bạn mất, bè bạn đă in cho bạn một tập thật đẹp, đến chừ đă tuyệt bản. Được, bạn tôi sẽ mỉm cười nơi chín suối khi những những đứa con thân yêu đă xây cho mẹ một căn nhà khang trang ở bên bờ biển Thanh B́nh và là nơi thờ cúng nhà thơ. Một sự bù đắp thật xứng đáng sau nhiều năm chị Vân bơi qua mọi dâu bể cuộc đời. Được,là bạn  không c̣n hiện diện trên cơi đời này nữa, nhưng bạn sống măi trong ḷng bè bạn, bốn phương. Ôi gă giang hồ rất đổi dễ thương.Giỏi uống rượu từ năm mười lăm tuổi và cũng chết v́ uống rượu, chết vậy sướng không hở bạn tôi? Khi viết những ḍng này cho bạn, tôi đă gửi 10 hột vịt ung về cúng bạn (lúc sinh thời bạn ưa nhậu rượu với hột vịt ung)

           Có thể nào quên được những năm tháng xưa, nơi căn nhà nhỏ ở chợ Cồn của của thập niên sáu mươi. Đó là nơi hội ngộ của những tay phiêu bồng trong văn nghệ.

           Là tôi, là Trần Quang Lộc, Đoàn Huy Giao, Hoàng Đặng, Trần Trung Sáng, Nguyễn Gia Hữu, Hồ Đắc Ngọc, Đynh Trầm Ca, Đông Tŕnh, Trần D́nh Quân, Luân Hoán…

           Nơi căn nhà nhỏ ấy, đêm đêm tôi thường về ngủ lại với Định, hàn huyên đủ thứ trên đời,.nhất là về t́nh h́nh văn học nghệ thuật.Những tờ Bách Khoa, Văn, Văn Học,Vấn Đề, Khởi Hành…là những tờ tạp chí, báo ,chúng tôi đọc say sưa nhất.Tôi và Định cũng thường trao đổi cách dụng ngữ trong thơ sao cho hay và mới.

            Đến thập niên 70 th́ tôi hành phương Nam.Thời gian này Vũ Hữu Định  vẫn ở Đà Nẵng nhưng cũng hay đi giang hồ.Khi th́ về Đồng Tháp với Hạc Thành Hoa. Khi qua Cần Thơ với Minh Nguyễn, Bùi Đức Long,Trần Hoài Thư. Lúc bay lên Đà Lạt với Phạm Cao Hoàng. Lúc ở ẩn nơi rừng núi bạt ngàn Đại Ninh với Nguyễn Đ́nh Dzu.Giang hồ lâu nhất là ở Sài g̣n với Tráng, A Khuê, Phạm Ngọc Cảnh Nam trong căn nhà trọ khu Vạn Hạnh.( đường Trương Minh Giảng cũ ) Mở mắt thấy ở G̣ Vấp với Vơ Chân Cửu, chạng vạng lại đi với Nguyễn Lương Vỵ. Nghe đâu cũng uống rượu với Hồ Ngạc Ngữ…và rất nhiều người khác mà tôi không nhớ tên.

          Sau năm 1975, Vũ Hữu Định xếp cánh giang hồ về lại Đà Nẵng sinh sống và làm  việc ở điện lực.Thời gian này, ngoài Đoàn Huy Giao là chỗ thân t́nh, Định c̣n quen biết và chơi với Thanh Thảo, Thái Bá Lợi, Trần Từ Duy, Trương Điện Thắng, Ư  Nhi…lúc này tôi cũng hết phiêu linh , lấy vợ rồi bù đầu theo cơm áo.

         Năm 1981, Lữ Thượng Thọ từ Đà Nẵng vào Sài G̣n t́m tôi báo Vũ Hữu Định đă qua đời.Trước lúc chết, bạn có làm 2 bài thơ thật cảm động đó là bài Bài Thơ Năm Bốn Mươi (như những lời tự kiểm đời ḿnh) và bài Tết, Nhớ Thằng Bạn Xa Quê (để tặng Trần Dzạ Lữ). Tôi đọc mà ḷng rưng rưng. Th́ ra, bạn trước sau như một: Vẫn là tri kỷ

đầu tiên và cuối cùng.

          Sau tập thơ do bạn bè in ở VN, bên Mỹ, Trần Hoài Thư đă t́m Vũ Hữu Định trong Thư viện Mỹ và một số bạn bè. và năm 2006.Thư Ấn quán của Trần hoài Thư đă in tập Thơ Vũ Hữu Định rất công phu .T́nh anh em văn nghệ thật cảm động.

          Là ṇi t́nh, nên Vũ Hữu Định-ngoài Cơm Nguội và 5 đứa con - bạn vẫn có những nàng thơ để mà viết.Trong số đó, có bài thơ bạn làm tặng Diệp Mậu có tựa đề Rừng Hương Mật là bài thơ t́nh rất đổi dễ thương. Năm kia DM phát hiện  vấn đế này nên mail cho tôi yêu cầu gửi cho nàng bài thơ ấy. Đọc lại, M xúc động đến chảy nước mắt-dù bây giờ cô Bắc Kỳ ấy ngoài năm mươi rồi, không c̣n thuở “ anh theo Ngọ về nữa”

       Chớp mắt mà đă 30 năm bạn về cơi thiên thu.Và gần năm mươi năm lăn lóc nơi chốn đoạn trường, tôi đau đáu nhớ bạn-dù ít khi nói ra.,bởi rất nhiều thị phi và cũng rất nhiều lầm tưởng của người đời, đôi khi không phải.

        Trước sau với tôi, vẫn là sự kinh phục chị Kim Vân, vợ nhà thơ Vũ Hữu Định và mừng vui cùng chị khi Trời lấy của chị cái này và cho chị cái khác. Phải chăng là Luật Bù Trừ?

        Và với bạn, Vũ Đữu Định, ḿnh vẫn tin rằng ,bất chợt nghe giọng ai thánh thót: “ Em Pleiku má đỏ môi hồng.Ở đây  buổi chiều quanh năm mùa đông…” hay “Anh  khách lạ đi lên đi xuống.May mà có em . Đời c̣n dễ thương…” .Bạn đánh đét một cái sung sướng, như khi xưa, mỗi lần bọn ḿnh đọc được một bài thơ hay.

 

Trần Dzạ Lữ

(Sài G̣n Mười Sáu Tháng Giêng Năm Nhâm Th́n, 2012)