Du hành vòng quanh thế giới

qua âm nhạc

Trần Việt Hải

Sáng nay ngày thứ Tư, 29 tây tháng 2, 2012, thi sĩ Lê Hân gọi điện thoại từ San Jose tức miệt Bắc Cali xuống cho tôi ở Los Angeles, tức miền Nam Cali, anh khoe là đang thực hiện một link nhạc mà đại ý các bài ca nói về các địa danh, trong âm nhạc trên quê hương nước ta, cùng với những địa danh ở khắp năm châu như nước Mỹ, Canada, Úc và Âu châu,...

Tôi được anh Hân ngỏ ý muốn có bài viết về chủ đề "Du hành vòng quanh thế giới qua âm nhạc". Âm nhạc vốn là ngôn ngữ quốc tế, ngôn ngữ đại đồng, nếu bỏ ra những lời ca bằng ngoại ngữ, nhạc xứ nào ta nghe cũng được, như Anh, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha, Ả rập, Hòa Lan, Thụy Điển, Nhật, Nga, Hy Lạp, Tàu, Phi, Hàn, Thái, Ấn,... Nhất là khi ta đến xứ nào dù tạm dung dừng chân, du lịch hay định cư, nhập gia tùy tục, đáo giang tùy khúc mà thôi, âm nhạc, ngôn ngữ, thức ăn,... những thứ văn hóa chúng ta sẽ va chạm trong đời sống thường nhật.

Chúng tôi ra khỏi quê hương Việt Nam, và rồi định cư tại xứ Mỹ bao la này đã chưa đi hết các nơi. Ngay cả xứ Việt Nam có diện tích tròm trèm với tiểu bang California, mà bước chân ta chưa đi hết nổi, làm sao đi khắp nơi của nước Mỹ này, hay chu du khắp thế giới nhỉ ?

Ngày xưa ở bậc trung học hay học Anh văn tại Hội Việt Mỹ thì bộ sách English For Today dạy chúng tôi du hành các nơi qua các bài đọc mẫu của sách về chuyến du hành của Christopher Columbus, Ferdinand Magellan, suối phun nước nóng ở các nơi trong tiểu bang Wyoming, rồi bài về các kỳ quan nổi tiếng trên thế giới ở 7 quốc gia khác nhau,... Vào giờ địa lý ở bậc trung học, các thầy cô cho đi du lịch qua chữ nghĩa, hình ảnh khắp nơi trên bản đồ thế giới.

Phái nói rằng người Âu châu có nhiều chuyến mạo hiểm sang các nơi xa lạ khá sớm để tìm tài nguyên, để giao thương hay buôn bán, hoặc để bành trướng địa lý quốc gia của họ,... Đơn cử những chuyến du hành tiêu biểu xa xưa như sự khám phá ra Mỹ châu, Úc Châu,...

Christopher Columbus và Ferdinand Magellan

Vào những thế kỷ 15, 16 nhà thám hiểm Bartolomeu Diaz đã bơi thuyền vượt qua Mũi Hảo Vọng (The Cape of Good Hope) bên châu Phi vào năm 1488, rồi như Kha Luân Bố (Cristoforo Colombo hay Christopher Columbus) khám phá ra Mỹ châu vào năm 1492, rồi cuộc du hành của Vasco da Gama đến Ấn Độ vào năm 1498 và chuyến viễn du vòng quanh thế giới của Ferdinand Magellan trong những năm 1519-1522. Những sự kiện này đã mở đầu cho một loạt các chuyến đi thám hiểm và những khám phá khác, để rồi những chuyến đi này đã mở rộng thêm nhiều chân trời địa lý của người châu Âu.

Đến thế kỷ17 bên Anh quốc phát sinh ra nhân vật phi thường ra đi mạo hiểm để tìm chân trời địa lý mới với nhiều huyền thoại, đó là William Dampier là nhà thám hiểm đã từng ba lần du hành vòng quanh thế giới. Ông sinh năm 1652 tại làng East Coker thuộc vùng Somersetshire, Anh Quốc. Do cha mẹ ông đều mất sớm nên ông phải bỏ dở việc học của mình và làm nhân viên cho một chủ tàu ở vùng Weymouth.

Sách về hải tặc William Dampier

Bàn về các chuyến du hành và khảo cứu của ông Dampier, vào năm 1673, ông tham gia Hải quân Hoàng gia Anh trong cuộc chiến tranh giữa hai nước Anh và Hoà Lan lần II (1672-1674). Sang năm sau ông tham dự một chuyến du hành sang Tây Ấn (West Indies, vùng hải đảo Caribbean), dừng chân tại Jamaica và làm nghề đốn gỗ, phá sơn lâm tại vịnh Campeche. Trong thời gian này, ông đã khởi sự ghi chép nhật ký mà sau này được viết lại thành cuốn sách ‘’Voyages to Campache’’ (Những chuyến du hành sang Campeche). Đến năm 1676, bị kiệt quệ nguồn tài chánh do một trận bão khủng khiếp khiến ông sạt nghiệp, thế rồi bần cùng sinh đạo tặc, nên Dampier đã gia nhập một nhóm hải tặc cướp của các thương thuyền. Do những năm tháng bôn ba thám hiểm chân trời mới và là nạn nhân của trận bão tai ương đã giúp ông có kinh nghiệm để viết tác phẩm thứ hai là ‘’Discourses of Winds’’ (Luận bàn về các Cơn Gió). Năm 1678, ông quyết định quay về nước Anh.

Trong thời gian quay về lại Anh quốc, ông lập gia đình rồi lại tiếp tục sang miền Tây Ấn để bán dụng cụ nghề mộc cho thợ đốn cây ở Campeachy và thu mua gỗ huyết mộc (blood woods) kinh doanh. Nhưng sau đó ông lại bỏ dang dở kế họach này, ngựa quen đường cũ, để giàu mau lẹ ông tham gia vào một đạo quân hải tặc hỗn hợp gồm cả người Anh và người Pháp và hành quân đánh cướp thị trấn Porto Bello và vài nơi khác của người Tây Ban Nha tại Caribbean, Tây Ấn. Sau đó, đạo quân này lại tiếp tục kéo nhau đi chặn cướp thương thuyền của dân Đan Mạch ở bờ biển Tây Châu Phi rồi bành trướng sang vùng Thái Bình Dương chặn tàu chở vàng bạc của Tây Ban Nha đi từ Tây Ấn sang Manilla thuộc Philippines.

Tại đảo Mindanao, do mâu thuẫn nội bộ nên William Dampier được các thủy thủ trên tàu đuổi ông, thả xuống đảo St Nicobar. Từ đây ông đi thuyền tới Thương điếm Anh ở Aceh trên đảo Sumatra tại Indonesia gần đó và lâm bệnh rất nặng.

Sau khi bình phục vào năm 1688, ông theo tàu đi Malacca và Aceh, rồi sang pháo đài St. Georges ở Ấn Độ, được trọng dụng như chuyên viên quân sự cố vấn cho pháo đài Bencouli. Rồi ông lại bỏ về nước Anh trong năm 1691, sau 12 năm du hành vòng quanh thế giới. Đến năm 1694 ông cho công bố tập I của bộ sách Du hành ký sự vòng quanh Thế giới. Bộ sách này khiến ông trở nên nổi tiếng, các ấn phẩm của nó được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Năm 1699, ông được chỉ định làm chỉ huy trưởng cho cuộc khám phá Úc châu và Tân Guine của Hải quân Hoàng gia Anh. Lúc quay về, tàu bị đắm chìm nên ông bị kỷ luật nặng.

Đến năm 1703 ông tiếp tục chuyến vòng quanh Thế giới lần thứ II. Chiến thuyền Anh của ông bị thuyền Tây Ban Nha đánh chìm, có một số thủy thủ bị bắt nhưng Dampier đã nhanh chân tẩu thoát cùng một số đồ đệ khác đổ bộ lên một hòn đảo. Tại đây họ chiếm được thị trấn Puna, và cướp thêm một tàu Tây Ban Nha rồi vượt Thái Bình Dương sang miền Đông Ấn, lần này trời sui đất khiến nên rồi ông bị người Hoà Lan tóm cổ và bắt cầm tù. Sau khi được thả ra trở về nước, ông không còn một xu teng dính túi, nên nghèo rồi nghèo.

Năm 1708 ông tiếp tục đi vòng quanh Thế giới lần III. Từ Anh, ông theo chiến hạm của Hải quân đi đánh người Tây Ban Nha rất thành công. Dampier cùng các bạn của mình vượt Thái Bình Dương qua Á Châu rồi về nước Anh an toàn, chuyến này ông trở nên giàu có. Nhưng ba năm sau ông ngã bệnh và qua đời, hưởng tiểu thọ ở tuổi 63 (vào niên kỷ 1715).

Anh Lê Hân và các bạn, đấy là chuyện Tây ba lô William Dampier làm 3 chuyến du lịch ít tốn kém, chuyến đầu làm chuyên viên phá sơn lâm xẻ gỗ chui, 2 chuyền du hành sau Tây ba lô Dampier tham gia các công tác hải tặc cướp của, hại người. Bởi thế nên khi bạn ghé vào Disneyland nhớ vào xem khu vực Caribbeam pirates, bạn sẽ mục kích đoàn quân ô hợp của Tây ba lô Dampier bắn súng "đoàng đoàng" rợn tóc gáy, cướp bóc khiến ta nổi da gà đấy, mục kích show hải tặc chạy theo đuổi bắt đàn bà Tây Ban Nha và Hòa Lan nhé.

Thôi bây giờ tôi xin kể chuyện du hành vòng quanh thế giới ít tốn kém, bằng cách xin đi quá giang (free hitchhike), hãy theo dõi cặp tình nhân từ Đông Âu.

Này bạn, nếu bạn thèm thuồng một chuyến phiêu lưu ít tiền và cảm thấy nhẹ nhõm theo chân Tây ba lô thời đại như madame Kinga Freespirit, xin chuẩn bị lên đường sơm sớm.

Chàng Chopin, Nàng Freespirit và cuốn Hồng Thư

Kinga Freespirit, người phụ nữ Ba Lan đã đi vòng quanh thế giới chỉ bằng phương pháp quá giang hitchhiking, tức đứng bên vệ đường giơ ngón tay cái chỉ thiên xin hitchhiking ít tốn kém chỉ vì "pagoda ride". xin "đi chùa". Bạn nghe lới khuyên của Tây ba lô Freespirit nên chuẩn bị hành lý gọn và nhẹ, vì đi chùa thì bố ai cho khuân vác nặng nề, cồng kềnh choáng chỗ trên xe họ đâu nhé.

Madame Freespirit là tác giả cuốn sách "Lang thang theo định mệnh" (Led by Destiny) kể về hơn bốn năm đi vòng quanh thế giới cùng với người bạn trai Chopin của mình. Ôi Chopin cái tên quen quen chị Thanh Lan, Cao Minh Hưng, Tú Minh và chị Phương Lan ơi! một dòng dõi danh giá, một hậu duệ Sô-Panh "cà nông bắn không tới" chăng ? Trên website của họ chỉ bà con làm Tây ba lô: http://www.hitchhiketheworld.com/

Web chỉ cách quá giang vòng quanh thế giới, có kèm một bản hướng dẫn dành cho những người muốn đi vòng quanh thế giới bằng phương pháp quá giang chùa. Bản hướng dẫn đó có tựa là "The Happy Hitch - Hiker's Guide" (Cẩm nang dành cho người quá giang đi hạnh phúc).

Trong vòng 5 năm, đôi bạn Kinga Freespirit và Chopin đã đi tất cả các loại phương tiện như xe lửa ở Arizona; xe bus du lịch có máy lạnh tại Guatemala; taxi ở Costa Rica; đi trên một máy bay loại nhỏ tại Alaska; đi thuyền từ Chicago tới Florida; đu dây tử thần và đi xe điện trên dây cáp tại Rio de Janeiro,… Tóm lại là tất cả các loại phương tiện mà bạn nghĩ Tây ba lô đã vô cùng liều lĩnh mới có thể phiêu lưu như họ đã từng làm.

Theo tôi trước khi nghe theo 2 Tây ba lô Freespirit và Chopin, bạn hãy tìm sự vấn kế chắc ăn cho sinh mạng với hai ông bà Lý Tòng Tôn, chủ nhân công ty du lịch Bahamas-Jamaica Cruiselines, tức BJ Travel Agency, hoặc gọi tollfree: (999) Go-LyTon.

Kế tiếp là chuyện kể về cô gái người Hoà Lan, 16 tuổi, trở thành trẻ nhất đi du thuyền quanh thế giới, chiếc du thuyền dài 38 yards mang tên là Guppy. Laura Dekker, bắt đầu cuộc hành trình toàn cầu của mình mà 18 tháng trước đấy (14 tuổi) cô đứng giữa những trận chiến pháp lý vây quanh ý định mà cô nuôi từ năm 13 tuổi, mộng ước một mình lái du thuyền du hành phom phom vòng quanh thế giới, chả bù với me-sừ Lý Tòng Tôn, vượt biên chỉ mỗi một lần trên biển cả xa xăm, bao la ám ảnh cả đời trai thanh xuân, anh cho biết lần đầu cũng là lần cuối.

Được báo chí truyền thông tuyên dương là người trẻ nhất thế giới từng đi solo của cuộc du hành ngoài biển khơi vòng quanh thế giới, mặc dù hồ sơ về chuyến du hành này không được xác nhận trong sách kỷ lục Guinness, bởi vì chuyến viễn du 27.000 dặm hải lý này chính phủ Hòa Lan không muốn, một trẻ em, vị thành niên bỏ học đi mạo hiểm đầy hiểm nguy. Sự tế nhị về ngoại giao khiến sách Guinness không có tên cô Laura Dekker.

Chiếc du thuyền Guppy và Laura Dekker

Sau cùng vào năm mới 2012 Laura Dekker đã hoàn thành cuộc hành trình lái thuyền solo của mình trên khắp thế giới trong tinh thần can đảm có thừa, mặc dù có những cuộc tranh luận bất tận về chuyến đi do ý muốn của cô. Theo các viên chức về pháp lý, giáo dục và xã hội thì cô không được phép ra đi trên biển không có người lớn hộ tống. Rồi với quyết tâm chứng minh ý định của mình, cô đã hoàn thành chuyến đi trong 518 ngày trên du thuyền Guppy, để kết thúc một chuyến thám hiểm mà theo lịch sử thế giới cô là người trẻ tuổi nhất đi thuyền một mình du hành toàn cầu, mặc dù chuyến đi của cô bị gián đoạn tại một số điểm. Dekker biết là khi trở về Hòa Lan sẽ phải đối diện với một số khó khăn pháp lý tại tòa án, vì thế nên Dekker cho biết là cô muốn di chuyển sang sống bên Úc châu sau khi cuộc hành trình chấm dứt. Cô nói tiếp: "Bây giờ sau khi du hành trên khắp thế giới, vượt qua bao nhiêu bến cảng khác nhau, qua bao cơn giông bão, các rạn san hô đầy nguy hiểm, và chu toàn trách nhiệm cho bản thân mình và cũng như cho chiếc du thuyền Guppy được an toàn, tôi cảm thấy rằng những cơn ác mộng của các tổ chức chính phủ Hoà Lan mang đến cho tôi vừa qua thật không công bằng."

Chuyến viễn du dài 27.000 dặm hải lý, trong một chuyến đi với những điểm dừng chân như: Quần đảo Canary, Panama, quần đảo Galapagos, Tonga, Fiji, Bora Bora, Australia, Nam Phi và cuối cùng là đích điểm St. Maarten. Hàng chục người tụ tập đón chào sự trở về bình yên của Dekker, có người nhảy tung hoan hô và vỗ tay hân hoan trong khi Dekker vẫy tay vui mừng rơi lệ, rồi sau đó cô đã gặp lại các chị em, mẹ cha và ông bà, những thân nhân đã chờ sẵn đón cô tại đây, điểm cuối cùng tại đảo St. Martin thuộc vùng biển Caribbean.

Kết bài này, tôi đã mang quý bạn xuyên qua lịch sử những chuyến viễn du xa xăm của những Bartolomeu Diaz, Christopher Columbus, Ferdinand Magellan, Vasco da Gama đi tìm những biên cương mới, rồi đến Tây ba lô Anh cát lợi William Dampier, người của bao huyền thoại phá sơn lâm và nhập vai hải tặc Caribbean qua những chuyến du hành khắp nơi, rồi sang thế kỷ 21 với hai Tây ba lô mới của Ba Lan chủ trương đi vòng quanh địa cầu ít tốn kém, họ cho hồng thư chỉ cách đi du lịch quá giang, hitchhike. Rồi ước mơ vòng quanh thế giới của người trẻ tuổi gốc Hòa Lan, Laura Dekker vượt qua 27.000 dặm hải lý, với bao gian nan thử thách của đại dương, rồi lại đối diện với những khó khăn pháp lý tại quê hương Hòa Lan,... sách vở Việt Nam ghi nhận là "đi một ngày đàng học một sàng khôn" hay "đi cho biết đó biết đây, ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn".

Du hành vòng quanh thế giới qua âm nhạc

Bài viết "Du hành vòng quanh thế giới qua âm nhạc" xin gửi cho link nhạc SGO (http://www.saigonocean.com/) , dù rằng du hành qua những địa danh trên đất nước Việt Nam hay viễn du qua những vùng địa lý xa xôi trên thế giới thì du lịch vẫn tốt cho kiến thức con ngưởi, như sách vở, chữ nghĩa khuyên lơn: "đi một ngày đàng học một sàng khôn" .

Xin click link nhạc để bắt đầu cùng nhau du hành, bạn nhé.

http://www.saigonocean.com/nghenhacDiaDanh/DD.htm

Trần Việt Hải

Los Angeles

Đi Qua Nhiều Địa Danh

đi Tàu, đi Nhật, đi Nga

đi Đức, đi Úc, Caba, Miên, Lào

đi Pháp, đi Anh, đi Bồ

Iran, Irak nước nào cũng đi

Canada đến Hoa Kỳ
Hòa Lan, Ý, Thổ Nhĩ Kì chơi luôn

thế nhưng có chút buồn buồn

khi chưa đi hết xóm phường quê cha

Hội An là chốn sinh ra

Đà Nẵng là chỗ thắm da thịt đời

đương nhiên thân thiết nhất rồi

còn thì ghé vội đôi nơi gọi là

Sài Gòn một thuở tà tà

học Chu Văn An hết vội ra nước ngoài

đọt rau, trái ớt, lá khoai

giọt mưa sợi nắng khó phai trong lòng

hơn ba mươi năm lạc dòng

may còn vài dịp về nằm mái hiên

sông Thu, sông Hàn, sông Tiên...

chảy trong tôi những nỗi niềm thân thương

tôi về nhìn mặt con đường

điạ danh ấm áp phố phường mến yêu

Nha Trang, Đà Lạt mỹ miều

tôi đi gói cả sớm chiều đi theo

Kontum, Pleiku cheo leo

tôi lên cành biếc nhẹ treo nụ tình

Qui Nhơn ra Huế, ghé Vinh

vừa đi vừa tạ hồn linh suối đèo

thơm lòng đi suốt một lèo

Hải Phòng, Hà Nội gió reo mây chào

vốc nước Hạ Long ngọt ngào

tôi uống một ngụm chợt nao nao buồn

quay về Mũi Né thăm trường

bạn bè tôi góp tay vun tình người

Vũng Tàu cũng rủ rê tôi

ghé bơi một chặp mặn môi bần thần

quê hương chẳng chỉ trái bần,

trái cà, trái khế... nợ nần tự nhiên

quê hương nằm trong trái tim

không cần ai nhắc vẫn tìm về thôi

quê hương vẫn là cái nôi

đầu đời được khóc làm người thiện tâm

ở đâu chẳng có núi sông

nhưng không dễ có tấm lòng quê hương

gọi từng tên núi tên đường

tên vùng đất để nhớ thương ấm lòng

chẳng ai trách ai về thăm

mang theo cả ánh trăng rằm hồn nhiên

Lê Hân

San Jose