Những bài ca

từ khát vọng chưa thành

Trần Trung Đạo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trong một xă hội thiếu vắng những bản t́nh ca, một nhạc phẩm mang tên “T́nh ca” hẳn được nhiều người đón nhận. Bài hát “T́nh ca” của Hoàng Việt được yêu chuộng không phải chỉ do cái tựa mà c̣n là một nhạc phẩm rất hay. Người nhạc sĩ gốc miền Nam, cũng là tác giả của “Tiếng c̣i trong sương đêm” quen thuộc với giọng ca Thanh Thúy, đă viết “T́nh ca” để gởi gấm nỗi nhớ thương về miền Nam thân yêu và người vợ hiền đă chia tay ông trên cửa biển Cà Mau trước ngày tập kết. Qua núi biếc, qua bóng mây, qua những đêm tối trời mù mịt, t́nh yêu trong trái tim ông vẫn sáng lên như những v́ sao chung thủy đời đời. Thế nhưng, nhạc phẩm “T́nh ca” ngày mới ra đời năm 1957 đă bị Đảng phê b́nh là ủy mị ngay trong lần tŕnh diễn đầu tiên ở Hà Nội với tiếng hát Quốc Hương. Những năm đầu của cuộc chiến “T́nh ca” gần như không được hát.

 

Khi hát lên tiếng ca gởi về người yêu quê ta
Ta át tiếng gió mưa thét gào cuộn dâng phong ba
Em ơi! Nghe chăng lời trái tim vọng ra
Rung trong không gian mặt biển sôi ầm vang
Qua núi biếc chập chùng xa xa
Qua bóng mây che mờ quê ta
Tiếng ca đời đời chung thuỷ thiết tha.
Em có nghe tiếng ca chứa đựng hận thù sâu xa
Đă biến t́nh đôi ta thành những ánh sao toả sáng
Vượt băng băng qua đêm tối t́m hương hoa
Bến nước Cửu Long c̣n đó em ơi!
Băi lúa nương dâu c̣n măi muôn đời
Là c̣n duyên t́nh ta thắm trong tiếng ca không thể xóa nḥa…

 

Nhạc sĩ Hoàng Việt đă chết v́ bom trong ngày cuối năm, 31 tháng 12 năm 1967 trên đường về lại miền Nam để gặp người ông yêu quư.

 

Cũng trong khoảng thời gian đó ở miền Nam, có thể vào một buổi chiều trong một quán café ở góc đường Lê Lợi hay một buổi tối cuối tuần qua đài phát thanh Sài G̣n, vọng lên tiếng hát Thái Thanh. Hà Nội ơi! Tiếng hát của người ca sĩ tài danh như tiếng than dài tưởng chừng có thể nghe được tận bên kia cầu Hiền Lương đang đau nhức. Nhạc phẩm “Giấc mơ hồi hương” của nhạc sĩ Vũ Thành tưởng vọng về thành đô yêu dấu với Hồ Tây, cầu Thê Húc, đường Cổ Ngư và bao nhiêu kỷ niệm vẫn chưa chịu ngủ yên trong ḷng người nhạc sĩ miền Bắc vừa đặt chân lên mảnh đất miền Nam.

 

… Ĺa xa thành đô yêu dấu, một sớm khi heo may về
Ḷng khách tha hương vương sầu thương
Nh́n "em" mờ trong mây khói, bước đi nhưng chưa nỡ rời
Lệ sầu tràn mi, đượm men cay đắng biệt ly
Rồi đây dù lạc ngàn nơi
Ta hướng về chốn xa vời
T́m mộng xưa lăng quên tháng ngày tàn phai
Nghẹn ngào thương nhớ "em"... Hà Nội ơi…

Nhạc sĩ Vũ Thành đă qua đời nhưng giấc mơ hồi hương, gói gắm trong nhạc phẩm của ông, vẫn chưa thành sự thật. Nửa thế kỷ sau, nhạc phẩm bất hủ “Giấc mơ hồi hương” cũng chưa được chính thức hát lên giữa ḷng Hà Nội dấu yêu mà ông đă hằng ngh́n đêm thương nhớ.

 

Mười sáu năm sau ngày đất nước bị chia đôi, trong giảng đường đại học, trên đường phố Sài G̣n, trong sân trụ sở Tổng hội Sinh viên ở số 4 Duy Tân Sài G̣n, dọc hành lang cư xá sinh viên Minh Mạng, tiếng hát của ước mơ ḥa b́nh thống nhất độc lập tự do lại vang lên, khác chăng, lần này không phải từ các giọng ca chuyên nghiệp như Quốc Hương, Thái Thanh, từ các nhạc sĩ thành danh như Hoàng Việt, Vũ Thành, không phải từ những giàn đại ḥa tấu mà từ những nhạc sĩ c̣n rất trẻ với những cây guitar thùng cũ kỷ. Họ là Tôn Thất Lập, Nguyễn Văn Sanh, La Hữu Vang, Miên Đức Thắng, Trương Quốc Khánh và cả những nhạc sĩ sinh viên đang kẻ những khung nhạc lần đầu.


Nếu có cuộc b́nh bầu những bài hát phổ biến, chuyên chở t́nh đất nước và được sinh viên học sinh trước 1975 ưa chuộng, tôi nghĩ một trong những bài được chọn sẽ là bài “Tự nguyện” của nhạc sĩ Trương Quốc Khánh. Lư do v́ bài hát ngắn, dễ hát, dễ thuộc, nói lên khát vọng chưa thành của tuổi trẻ nói riêng và dân tộc nói chung.

 

Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Nếu là người, tôi sẽ chết cho quê hương …

 

Nhạc sĩ Trương Quốc Khánh đă qua đời, trên đất nước anh hoa hướng dương vẫn chưa nở và con bồ câu bạn bè anh đặt trên quan tài anh trong giờ tiễn biệt cũng đă chết vài ngày sau đó.

 

Ba nhạc sĩ, người từ Nam ra Bắc, kẻ từ Bắc vô Nam, kẻ từ núi rừng, người từ thành phố, cho đến khi qua đời họ có thể chưa một lần gặp mặt nhau, nhưng cả ba đă cùng với nhiều triệu người Việt Nam cưu mang một ước mơ chung: ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, tự do.

 

Nếu là người, tôi sẽ chết cho quê hương, vâng, có người Việt Nam yêu thương đất nước nào mà chẳng từng có những ước mơ như thế. Khát vọng ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, tự do là khát vọng có thật và sâu thẳm của một dân tộc đă trải qua quá dài, chịu đựng quá nhiều trong chiến tranh, hận thù, phân chia Nam Bắc. Từ buổi sáng ngày 6 tháng 6 năm 1884 khi ḥa ước mất nước Patenôtre được kư cho đến ngày 30 tháng 4 năm 1975 là một chặng đường dài. Trong khoảng thời gian đó bao nhiêu máu Việt Nam đă đổ, bao nhiêu thịt Việt Nam đă rơi trên núi rừng và đồng ruộng Việt Nam.

 

Ngày tôi vào đại học các nhạc sĩ sinh viên nói trên một số đă vào tù, một số vào bưng, một số được trao trả tù binh ở b́a rừng Lộc Ninh, một số trốn tránh ở Sài G̣n, tôi không quen biết hay gặp gỡ họ nhưng những bài ca khao khát ḥa b́nh thống nhất của họ vẫn c̣n vang đâu đó như trong bài “Không ai ngăn nổi lời ca” của La Hữu Vang dưới đây:



Không ai ngăn nổi lời ca, lời ca măi muôn đời, lời ca yêu mến người
Lời tôi ca trên đồng lúa, lời tôi ca nắng mai hồng, lời tôi ca cơn sóng nhỏ ḍng sông
Không ai ngăn nổi lời ca, lời ca những anh hùng trọn đời yêu núi sông
Lời tôi ca xanh đại dương, lời tôi ca những con đường
Lời tôi ca bao ḍng máu trên luống cầy đọng giọt mồ hôi
Và ngàn lời ca quyết giữ nước ngăn quân giặc thù
và ngàn lời ca quyết phá tan ngục tù
Người người t́m nhau trong bác ái tin yêu đời
Chung xây nước Việt đẹp tươi !



“Chung xây nước Việt đẹp tươi”, tôi nghĩ các anh chị nhạc sĩ sinh viên thật quá ngây thơ, nhưng đồng thời tôi lại rất kính trọng tấm ḷng yêu quê hương trong sáng của họ. Hàng trăm trí thức miền Nam, những giáo sư, luật sư, bác sĩ, kỹ sư từ các trường Tây trường Mỹ về, những bậc thầy, bậc cha chú họ mà c̣n bị cộng sản xỏ mũi dễ dàng nói chi là những cô cậu sinh viên trẻ tuổi vừa mới nện gót giày lên hành lang đại học. Những con nai tơ c̣n quá trẻ để thấy phía bên kia bụi rậm bầy cọp đói đang chờ đợi họ. Dù sao, trong đêm dài mùa đông của vận nước, họ là những thanh niên Việt Nam có trái tim nồng ấm t́nh người và biết đau nỗi đau mà đồng bào đang chịu đựng. Lớn lên trong một xă hội chiến tranh đầy dẫy những bất công tiêu cực họ không có một nơi nào để trút những phẫn uất khác hơn là giới cầm quyền. Tuổi trẻ quốc gia nào cũng thế, nhiệt t́nh, phản kháng, cương trực, vô tư, nhưng khác ở chỗ tại Việt Nam những đặc tính đó của tuổi trẻ bị Đảng Cộng sản lợi dụng tận t́nh, không phải chỉ tiếng hát lời ca, mà c̣n từ thịt xương đến giọt máu cuối cùng.

 

“Không ai ngăn nổi lời ca” là một thách thức của tuổi trẻ nhưng h́nh như khi viết bài ca đó nhạc sĩ trẻ của quê hương anh hùng Nguyễn Huệ chỉ nghĩ đến chính quyền miền Nam mà chưa biết rằng trên đời này c̣n có Đảng Cộng sản Việt Nam. Lịch sử bốn ngàn năm cuồn cuộn của dân tộc Việt mà Đảng c̣n ngăn được nói chi làm dăm ba bài hát. Chỉ vài hôm sau ngày cưỡng chiếm Sài G̣n, các nhạc phẩm của thời kỳ sinh viên sôi nổi, dù không công khai thông báo ra ngoài nhưng bên trong nội bộ ban văn hóa tư tưởng của Đảng, chúng đă bị xếp chung với loại nhạc “vàng”, “ủy mị”, “ru ngủ” và thậm chí “phản động”. Những người lưu tâm đến sinh hoạt văn nghệ đều biết sau 30 tháng 4 năm 1975 những nhạc phẩm như “Không ai ngăn nổi lời ca” hay “Tổ quốc ơi ta đă nghe” chỉ c̣n là những tiếng th́ thầm trong góc tối. Ngay cả tại số 4 Duy Tân, trụ sở của Tổng hội Sinh viên Sài G̣n, những nhạc phẩm của La Hữu Vang đă không c̣n được hát.

 

Lời của bài “Tổ quốc ơi ta đă nghe” của La Hữu Vang:

 

Ôi Tổ quốc ta đă nghe lời réo gọi
Trong tiếng hờn trong máu lửa ngập trời
Từng giây nghe quê hương
Xót xa thầm trong cơn thê lương
Thù quân gieo tang thương
Bao suối lệ tràn dâng muôn phương
Tổ quốc ơi! Ta đă nghe lời sông núi
Hận thù này tràn đầy sục sôi trong tim gan nồng
Ta đi chiến đấu quyết đánh tan quân bạo tàn
Bảo vệ Việt Nam quê hương ta.
Ôi Tổ quốc bao tiếng ca giờ lên đường
Đem máu hồng tô thắm đẹp cuộc đời
Lời xưa vang đâu đây
Chí kiêu hùng muôn phương tung bay
Đường ta đi hôm nay bao xác thù gục ngă tan thây
Tổ quốc ơi bao thiết tha lời sông núi
Thề nguyện cả cuộc đời trọn dâng cho quê hương này
Muôn hoa tươi thắm ngát hương trên bao nụ cười
Gian khổ nề chi ta ra đi.

 

Sau 1975, nhạc sĩ La Hữu Vang, tên thật là Trần Đ́nh Giác, không giống như nhiều người khác ở lại Sài G̣n để t́m một chỗ đứng, một con đường tiến thân trong xă hội mới, đă lặng lẽ trở về quê hương B́nh Định để sống với gia đ́nh. Suốt 31 năm, tác giả những bản nhạc hay nhất của phong trào sinh viên Sài G̣n đă sống một cuộc sống đạm bạc với chức vụ coi sóc nhà văn hóa của huyện Hoài Nhơn tỉnh B́nh Định cho đến ngày qua đời. Trong buổi phỏng vấn dành cho báo B́nh Định cuối tháng 4 năm 2003, anh xác nhận, trước 1975: “Phần lớn những ca khúc mà chúng tôi viết chỉ nhằm vào việc kêu gọi ḷng yêu nước…”. Ḷng yêu nước như ngọn đèn thần để ở đâu cũng sáng rực. Nhạc phẩm “Tổ quốc ơi ta đă nghe” đă được tuổi trẻ Việt Nam ở hải ngoại tiếp tục hát, tương tự, nhạc phẩm “Không ai ngăn nổi lời ca” của anh đă được nhiều ca sĩ như Lệ Thu, Julie Quang thu vào băng đĩa.

 

Những bài hát của La Hữu Vang viết cho hoàn cảnh đất nước trước 1975 nhưng lại thích hợp hơn cho những năm sau 1975 với những cảnh “xót xa thầm trong cơn thê lương” hay “Bao suối lệ tràn dâng muôn phương”. Như ông bà ta thường nói “có tật giật ḿnh”, Đảng rất ngại những bản nhạc của La Hữu Vang với nội dung yêu nước chân thành như thế, nếu cho phép tiếp tục hát trong những năm sau 1975 đói khổ, có thể giúp cho tuổi trẻ Việt Nam sực tỉnh và hiểu ra kẻ thù của dân tộc chẳng phải “Mỹ Ngụy” nào mà chính là những kẻ đang nhân danh Tổ quốc.

 

Theo đúng sách lược của Đảng từ những ngày mới thành lập năm 1930 được cụ thể hóa qua nhiều đại hội và nghị quyết, ngày 30 tháng 4 năm 75 cũng xác định nhu cầu “khai thác ḷng yêu nước” không c̣n cần thiết nữa, cuộc cách mạng “dân tộc dân chủ nhân dân” đă hoàn tất và “thời kỳ chuyên chính vô sản, bước quá độ tiến lên chủ nghĩa xă hội” đang bắt đầu thành hiện thực. Và trong tiến tŕnh cách mạng mới đó, những khái niệm độc lập, tự do, hạnh phúc do những thành phần ngoài Đảng kêu gọi phải được cảnh giác và ngăn cấm.

 

Trong quan điểm của Đảng, giữa lúc cuộc đấu tranh một mất một c̣n để tận diệt mọi “tàn dư” của “kẻ thù nhân dân” và “bẻ găy mọi âm mưu xâm lược của các thế lực quốc tế thù địch”, việc kêu gọi “người người t́m nhau trong bác ái tin yêu đời” để “chung xây nước Việt đẹp tươi” như La Hữu Vang viết, là biểu hiện cho “thái độ hữu khuynh”, “không phân biệt bạn thù”. Nhạc như thế phản động quá đi chứ. Cũng theo Đảng, những khái niệm như t́nh yêu nước thuần khiết của mấy cô cậu sinh viên đại học đúng là sản phẩm của giai cấp tiểu tư sản, yêu nước ngày nay phải gắn liền với yêu chủ nghĩa xă hội, và tương tự, nhân dân không phải là mấy chục triệu người Việt Nam máu đỏ da vàng chịu đựng chiến tranh mà là những ai biết đặt ḿnh dưới sự lănh đạo tuyệt đối của Đảng Cộng sản Việt Nam.

 

Ngày 30 tháng 4 năm 1975 cũng là ngày đánh dấu sự chia tay giữa Đảng Cộng sản và các thành phần dân tộc mà Đảng đă một thời liên minh, thỏa hiệp và ưu ái. Mối quan hệ giữa hai bên nếu c̣n được duy tŕ cũng chỉ là quan hệ lănh đạo và phục tùng, chủ và tớ chứ không c̣n tương kính dù chỉ là đóng kịch như thời c̣n ở trong rừng hay trên núi. Một số trí thức trẻ “thức thời” thấy được hướng bay của ngọn cờ quyền lực, đă tự chôn sống đi con bướm vàng mơ ước tuổi hai mươi để hóa thân làm sâu bọ đo ḿnh trên chiếc lá mục công danh. Một số khác nghĩ rằng ḿnh “có công với cách mạng” trong thời chống Mỹ nên cũng có quyền, có tiếng nói dưới chế độ mới, và kết quả nếu không chạy kịp ra nước ngoài th́ cũng bị bỏ rơi, bạc đăi, tù đày trong nước. Dĩ nhiên cũng có nhiều người, tuy trễ tràng, nhưng đă thấy ra những chọn lựa đầy lầm lỡ thời trai trẻ và đă dùng những lầm lỡ như bài học, như chiếc gương cho các thế hệ mai sau soi vào để qua đó mà nhận diện ra sự thật và chọn hướng đi đúng cho ḿnh.

 

Giới lănh đạo Đảng Cộng sản lợi dụng và vận dụng một cách tinh vi, nhuần nhuyễn ḷng yêu nước, niềm khao khát ḥa b́nh thống nhất chân thành nhưng quá đơn sơ của người dân Việt, nhất là trong tuổi trẻ. Họ có đủ sách vở áp dụng cho mọi thành phần xă hội, từ anh thợ điện Nguyễn Văn Trỗi ít học ở quê tôi cho đến bà luật sư Ngô Bá Thành học nhiều mà hiểu chẳng bao nhiêu ở Sài G̣n. Tất cả đều hùa theo Đảng đổ tội lư do cuộc chiến lên đầu các nhà lănh đạo miền Nam, nào là không tôn trọng Hiệp định Geneva thống nhất đất nước qua một cuộc tổng tuyển cử, nào là rước voi Mỹ vào giày xéo lên mảnh đất miền Nam thân yêu. Thế nhưng, không có một nhà trí thức nào thử đặt ngược giùm câu hỏi. Giả thiết không có một người lính Mỹ nào đặt chân lên miền Nam liệu Đảng Cộng sản có để yên cho nhân dân miền Nam xây dựng một xă hội mà họ đă chọn lựa hay rồi sẽ t́m một lư do khác để phát động chiến tranh? Giả thiết Đảng Cộng sản thua trong cuộc tổng tuyển cử, liệu họ có chịu giải tán bộ máy công an, hủy bỏ tổng cục chính trị, hệ thống quân ủy, ủy ban nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, ṭa án nhân dân, sáp nhập quân đội nhân dân vào quân đội cộng ḥa và sinh hoạt b́nh đẳng dưới pháp luật như các đảng phái khác hay sẽ dùng mọi thủ đoạn để giành cho được chính quyền? Một người có kiến thức chính trị tối thiểu cũng biết Đảng chỉ có một con đường, đó là cộng sản hóa toàn cơi Việt Nam, và tất cả khẩu hiệu ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, tự do nếu có chăng cũng chỉ là những điều kiện tiền đề chứ không bao giờ là mục đích của Đảng Cộng sản Việt Nam.

 

Chính v́ lẽ đó, ngay sau 30 tháng 4 năm 75, để xác định vai tṛ lănh đạo của Đảng, những bài hát mới với những câu đầy đe dọa như “Tiến về Sài G̣n ta quét sạch giặc thù…”, “Đập tan mọi xích xiềng…” hay những bài hát như “Bác đang cùng chúng cháu hành quân…”, ”Như có Bác trong ngày vui đại thắng”, “Trường Sơn đông-Trường Sơn tây”, “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người " v.v… được phát không chỉ trên đài phát thanh mà c̣n đến tận các hang cùng ngơ hẻm, trong lúc những nhạc phẩm nói lên khao khát ḥa b́nh thật sự nhưng không nằm trong chủ trương của Đảng đều đă bị loại bỏ ra khỏi các sinh hoạt văn nghệ.

 

Mà cho dù không bị ngăn cấm hay loại bỏ đi nữa, những câu hát sinh viên “Rồi ḥa b́nh sẽ đến, đến cho dân tộc Việt, đôi bồ câu trắng rủ nhau về làng xưa...” của Nguyễn Tuấn Kiệt có cất lên cũng tức khắc trở thành lạc lơng nếu không muốn nói đó là những lời mỉa mai cay đắng trước thực tế đất nước đang ch́m đắm trong hận thù tang tóc. Ḥa b́nh đă đến nhưng con bồ câu trắng không về làng xưa mà chết đói trên vùng kinh tế mới, giữa biển cả mênh mông, trong rừng sâu nước độc, trên hàng rào kẽm gai chung quanh các trại tù Suối Máu, Hàm Tân, Hoàng Liên Sơn, Thanh Phong, Thanh Hóa.

 

Với người dân Sài G̣n, nỗi lo khi nghe tiếng đại pháo 130 ly của Liên Xô bắn vào thành phố và nỗi sợ khi nghe tiếng xích xe tăng T54 lăn bánh qua cầu Tân Thuận có thể không khác ǵ nỗi lo, nỗi sợ của ông bà họ trong ngày thực dân Pháp đánh vào thành Kỳ Ḥa 115 năm về trước.

 

Một số người cho rằng việc gọi ngày 30 tháng 4 là ngày quốc hận, ngày mất nước, mất quê hương hay so sánh ngày mất Sài G̣n năm 1975 với ngày Sài G̣n thất thủ năm 1861 là biểu hiện của thái độ cực đoan. Thật ra, nếu nh́n lịch sử theo điều kiện và hoàn cảnh chính trị xă hội của từng giai đoạn, việc gọi ngày 30 tháng 4 năm 1975 là ngày mất nước không hẳn là không có cơ sở. Thế nào là một đất nước? Đất nước phải chăng là tổng hợp, từ lănh thổ đến tài nguyên, từ văn hóa đến lịch sử, từ chủ quyền quốc gia đến hạnh phúc của mỗi người dân, nói tóm lại, nếu đất nước bao gồm mọi giá trị vật chất và tinh thần của một dân tộc, rồi ngày 30 tháng 4 năm 1975 đúng là ngày mất nước, không chỉ mất miền Nam thôi mà mất cả Việt Nam.

 

Một ví dụ. Những năm sau 1975, ngày sinh nhật Karl Marx 5 tháng 5 là ngày lễ lớn. Từ sáng đến tối không biết bao nhiêu chương tŕnh, bao nhiêu buổi mít-tinh để tưởng nhớ đến người được Đảng ca ngợi như một vĩ nhân đă chỉ đường cho nhân loại bước ra khỏi những nhọc nhằn tăm tối của cảnh người bóc lột người để hướng đến xă hội cộng sản khoa học. Tiểu sử của Marx được đọc trên đài phát thanh, đài truyền h́nh, học tập tại mỗi tổ dân phố, hàng triệu học sinh Việt Nam từ cấp một đến đại học phải học thuộc ḷng tiểu sử Marx, thế nhưng, bao nhiêu học sinh Việt Nam nói riêng và người dân Việt Nam nói chung biết rằng trước đó vài tuần lễ thôi, một ngày vô cùng trọng đại đối với dân tộc Việt Nam đă lặng lẽ trôi qua gần như trong quên lăng: ngày mùng 10 tháng 3 Âm lịch Giỗ Tổ Hùng Vương. Câu tục ngữ Việt Nam mà ai cũng biết, cây có cội nước có nguồn, nhưng nguồn Việt Nam ở đâu và cội Việt Nam sẽ mục nát ra sao trong một nền giáo dục nô lệ và vong bản như thế. Một dân tộc đi xa dần với nguồn cội, nếu không đáng gọi là mất nước th́ c̣n ǵ quan trọng hơn để mất chứ nhỉ?

 

Sự sụp đổ của hệ thống cộng sản trên phạm vi thế giới đă ít nhiều đă ảnh hưởng đến Việt Nam, các nhạc phẩm sinh viên một thời xếp xó được đem ra hát lại, bản nhạc “T́nh ca” của Hoàng Việt được nhiều ca sĩ đua nhau hát, đời sống của người dân ít nhiều thay đổi, nhưng về căn bản, hơn ba mươi năm qua khát vọng ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, tự do của dân tộc vẫn c̣n là khát vọng. Tiếng súng đă vắng đi trên đất nước, non sông liền một dải nhưng người dân vẫn sống trong nỗi bất an lo sợ, ḷng người hai miền Nam Bắc c̣n ngăn cách xa hơn cả trong thời chiến, hàng trăm ngàn người con gái Việt phải rời bỏ quê hương đi ăn mày, làm điếm, ở đợ khắp thế giới, Hoàng Sa và phần lớn Trường Sa c̣n trong tay giặc, phần lớn trong số hơn hai triệu người Việt hải ngoại vẫn c̣n bị xem là thành phần phản động bám theo chân đế quốc, và trong nước, những quyền tối thiểu như ngôn luận, đi lại, thờ phụng của người dân vẫn chưa có được.

 

Việt Nam thiếu quá nhiều thứ, cần quá nhiều thứ, nhưng một thứ mà tuổi trẻ đang thiếu, đang cần không phải là lănh tụ, không phải là súng đạn, không phải là kiến thức, mà là những bài ca của khát vọng ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, tự do vẫn chưa thành sự thật.

 

Không ai ngăn nổi lời ca, lời ca lúc ban đầu, người t́nh thương mến nhau

Lời tôi ca bên lửa ấm của con tim biết yêu nồng

Sưởi cho nhau cơn giá lạnh ngày Đông.

 

Không ai ngăn nổi lời ca, vâng, hăy hát lên hỡi tuổi trẻ Việt Nam như một lần La Hữu Vang và bạn bè anh đă hát trong sân trường đại học.

 

Trần Trung Đạo